Voleybolda maç raporlarının okunmasıyla ilgili yazılarımıza bir süre ara vermiştik. Kaldığımız yerden devam edelim. Bir önceki yazıda servis karşılamadan bahsetmiştik. Bugün ataklardan bahsedelim.
Voleybolda sayı almak için rakip yarı alana atılan her top teorik olarak atak girişimi kabul edilir. Bu atak girişimi genelde smaç veya plase şeklinde olmasına karşın manşetle karşı alana atılan toplar da bazen bu kategoriye alınıyor. Tabi burada bir takım abuklular da yok değil. Örneğin bazı maç raporlarında kurallara göre hiçbir şekilde atak girişimi yapamayacak olan liberonun sayı aldığını görüyoruz. FIVB standartlarına göre liberonun karşı alana gönderdiği top sayı olsa bile bu sayı liberonun hanesine değil karşı takıma hata olarak yazılır. Ancak ülkemizde bu sayı kimi zaman direkt liberoya yazılıyor kimi zamansa rakibin hata hanesine. Çoğu şeyde olduğu gibi bu konuda da bir standardımız yok.
İstatistik kağıdının atak kısmındaki hanelere kısaca bakalım.
Tot: Bu hane o oyuncunun toplam kaç atak girişiminde bulunduğunu gösterir.
Err: Oyuncunun dışarıya attığı, antene veya fileye çarptırarak hata yaptığı yani rakibe sayı olarak giden atak sayısını gösterir.
Blo: Atak yapan oyuncunun kaç kez 'kill block'ta kaldığını gösterir. Kill block, başarıyla sonuçlanan ve ralliyi bitirerek blok yapan tarafa sayı kazandıran blok türüdür.
Pts: Atak yapan oyuncunun başarıyla sonuçlanan yani takımına sayı kazandıran atak sayısını gösterir.
Pts%: Atak yapan oyuncunun sayıyla sonuçlanan atak sayısının toplam atak sayısına bölünmesiyle bulunan atak yüzdesini gösterir.
Bunların dışında ayrıntılı maç raporlarında bir de shots bölümü vardır. Shots, oyuncunun sayıyla sonuçlanmayan ama hata veya blokla da sona ermeyen hücumlarını gösterir. Yani atak girişiminin sonunda ralli devam etmiştir. Shots sayısı normal maç raporunda direkt yazılmasa bile hata+blok+sayı-toplam atak şeklinde bir formülle bu rakamı kolayca bulabiliriz.
Normal hücum yüzdesi dışında bir de efektif hücum yüzdesi denen başka bir kavram daha var. Bunu daha önce de anlatmıştım ama bir kez daha belirteyim. Efektif hücum yüzdesini hesaplamak için atak yapan oyuncunun (blok veya hata sonucu) rakibe sayı olarak giden tüm atak girişimleri kazandığı sayılardan çıkarılır. Kalan rakam da toplam atak sayısına bölünerek efektif hücum yüzdesi bulunur. Mesela:
10 atak yapan bir oyuncunun takımına 4 sayı kazandırıp 1 kez blok ta kalarak, 2 kez de hata yaparak rakibe sayı verdiğini varsayalım. Bu durumda bu oyuncunun normal hücum yüzdesi şöyle bulunur:
Önce formülümüze bakalım
başarılı atak sayısı/toplam atak sayısı=normal hücum yüzdesi
Şimdi de örnek oyuncumuzun atak yüzdesini hesaplayalım:
4/10*100=40
Efektif hücum yüzdesi içinse formül şöyledir:
başarılı atak sayısı-(hatalı atak+bloklanan atak)/toplam atak*100
Örneğimizdeki oyuncunun efektif hücum yüzdesini hesaplayalım:
4-(1+2)/10*100=10
Görüldüğü gibi örnek oyuncumuz atak yaparken takımına 4 sayı kazandırmış ancak 3 sayı kaybettirmiştir. Böylece efektif olarak aslında 1 sayı kazandırmıştır. Efektif hücum yüzdelerinde kimi oyuncuların eksilere bile düştüğü olur. Bu yüzden bir hücum oyuncusunun asıl performansını ölçerken normal hücum yüzdesinden çok efektif hücum yüzdesine bakmak çok daha doğru bir değerlendirme olur.
Voleybolda sayı almak için rakip yarı alana atılan her top teorik olarak atak girişimi kabul edilir. Bu atak girişimi genelde smaç veya plase şeklinde olmasına karşın manşetle karşı alana atılan toplar da bazen bu kategoriye alınıyor. Tabi burada bir takım abuklular da yok değil. Örneğin bazı maç raporlarında kurallara göre hiçbir şekilde atak girişimi yapamayacak olan liberonun sayı aldığını görüyoruz. FIVB standartlarına göre liberonun karşı alana gönderdiği top sayı olsa bile bu sayı liberonun hanesine değil karşı takıma hata olarak yazılır. Ancak ülkemizde bu sayı kimi zaman direkt liberoya yazılıyor kimi zamansa rakibin hata hanesine. Çoğu şeyde olduğu gibi bu konuda da bir standardımız yok.
İstatistik kağıdının atak kısmındaki hanelere kısaca bakalım.
Tot: Bu hane o oyuncunun toplam kaç atak girişiminde bulunduğunu gösterir.
Err: Oyuncunun dışarıya attığı, antene veya fileye çarptırarak hata yaptığı yani rakibe sayı olarak giden atak sayısını gösterir.
Blo: Atak yapan oyuncunun kaç kez 'kill block'ta kaldığını gösterir. Kill block, başarıyla sonuçlanan ve ralliyi bitirerek blok yapan tarafa sayı kazandıran blok türüdür.
Pts: Atak yapan oyuncunun başarıyla sonuçlanan yani takımına sayı kazandıran atak sayısını gösterir.
Pts%: Atak yapan oyuncunun sayıyla sonuçlanan atak sayısının toplam atak sayısına bölünmesiyle bulunan atak yüzdesini gösterir.
Bunların dışında ayrıntılı maç raporlarında bir de shots bölümü vardır. Shots, oyuncunun sayıyla sonuçlanmayan ama hata veya blokla da sona ermeyen hücumlarını gösterir. Yani atak girişiminin sonunda ralli devam etmiştir. Shots sayısı normal maç raporunda direkt yazılmasa bile hata+blok+sayı-toplam atak şeklinde bir formülle bu rakamı kolayca bulabiliriz.
Normal hücum yüzdesi dışında bir de efektif hücum yüzdesi denen başka bir kavram daha var. Bunu daha önce de anlatmıştım ama bir kez daha belirteyim. Efektif hücum yüzdesini hesaplamak için atak yapan oyuncunun (blok veya hata sonucu) rakibe sayı olarak giden tüm atak girişimleri kazandığı sayılardan çıkarılır. Kalan rakam da toplam atak sayısına bölünerek efektif hücum yüzdesi bulunur. Mesela:
10 atak yapan bir oyuncunun takımına 4 sayı kazandırıp 1 kez blok ta kalarak, 2 kez de hata yaparak rakibe sayı verdiğini varsayalım. Bu durumda bu oyuncunun normal hücum yüzdesi şöyle bulunur:
Önce formülümüze bakalım
başarılı atak sayısı/toplam atak sayısı=normal hücum yüzdesi
Şimdi de örnek oyuncumuzun atak yüzdesini hesaplayalım:
4/10*100=40
Efektif hücum yüzdesi içinse formül şöyledir:
başarılı atak sayısı-(hatalı atak+bloklanan atak)/toplam atak*100
Örneğimizdeki oyuncunun efektif hücum yüzdesini hesaplayalım:
4-(1+2)/10*100=10
Görüldüğü gibi örnek oyuncumuz atak yaparken takımına 4 sayı kazandırmış ancak 3 sayı kaybettirmiştir. Böylece efektif olarak aslında 1 sayı kazandırmıştır. Efektif hücum yüzdelerinde kimi oyuncuların eksilere bile düştüğü olur. Bu yüzden bir hücum oyuncusunun asıl performansını ölçerken normal hücum yüzdesinden çok efektif hücum yüzdesine bakmak çok daha doğru bir değerlendirme olur.
3 yorum:
Eğitim serisi kaldığı yerden devam ediyor :) Bunu da Fenerbasket'teki külliyata eklersen güzel olur Alde
Sevgili alde,
Şu çalışman çok kıymetli. Ellerin dert görmesin.
Herhalde yaparsın ama şu istatistik kağıdının alt kısmını da açarsan iyi olur. O kısımlar da bir takımın karakteri için güzel sonuçlar verir. Ama pek bilinmez. Ben de kendimce katkılarımı sunarım o bölümlerle ilgili yorumlarına. Örneğin, kötü karşılanan servissten sonraki atakların yüzdesi pasörün başarısının direkt göstergesidir bence. Smaçörlerin kötü pasları sayıya dönüştürme becerisi olarak gösterenler de var. Bilmiyorum sen ne dersin?
Bir de alt bölüm bence oyuncuları değil de takımları karşılaştırmak için önemli göstergeler. Takımlar genellikle hangi pozisyondan hücumlarda sayı alıyor, hangi pozisyonlarda sayı veriyor gibi.
@Özgür
Özgürcüğüm sırayla gitmeye çalışıyoruz. Haftaya blok ve servis olayına değineceğim. Ondan sonra altlara ineceğiz. Maç raporundan pasörün ne yaptığını kesin olmasa da yakın rakamlarla çıkartmak mümkün ama işte bütün maçın aynı pasörle oynanması gerek.
Her türlü destek ve yorumuna açığız. Bu konuyla pek alakalı değil ama elimizdeki istatistiklerin yayınlanmasında hala bazı sorunlar var bu yüzden bu hafta bireysel istatistikleri güncelleyemedim. Yardımcı olursan sevinirim.
Yorum Gönder